W wizerunkowej autokreacji przywódcy socjalistycznej Jugosławii, Josipa Broza Tity, oraz w akcie powołania przez niego do życia wielonarodowej federacji chorwacki performer Tomislav Gotovac dostrzegł oryginalne dzieło sztuki, którą określił mianem „paranoja Yu art”. Z perspektywy artysty eksperymentalnego polityczny kunszt marszałka (po mistrzowsku lawirującego między przedzielonymi żelazną kurtyną Wschodem i Zachodem), a także jego estetyczny zmysł i świadomość retorycznej siły publicznego image’u musiały wydawać się fascynujące. Społeczne oddziaływanie Tity przybrało postać quasi-religijnego kultu. Oparte było na charyzmie budowanej za pomocą propagandowego przekazu wizualnego, będącego zarazem nośnikiem ikoniczności wizerunku marszałka. Od czasów wojny ów przekaz stanowił impuls i materię zarówno „dworskiej” twórczości artystów socjalistycznej Jugosławii, jak i naiwnej, „dewocyjnej” plastyki wyznawców-amatorów. Skanonizowany za ich sprawą społeczny obraz komunistycznego przywódcy stał się przedmiotem interikonicznej gry oraz ideologicznych przewartościowań na gruncie sztuki krytycznej lat 70. i 80., rozwijącej się pod wpływem kontrkultury. Dziś z kolei postać i epoka Tity inspirują postjugosłowiańską ars nostalgiae, której istnienie jest odpowiedzią na stan kryzysu wywołany poczuciem nadmiaru historii przy niedoborze sensu. Książka Obraz władzy we władzy obrazu opowiada o jugosłowiańskiej kulturze władzy, widzianej przez pryzmat losów wizerunku jej głównego animatora i aktora – Josipa Broza Tity.

–––

Magdalena Bogusławska – slawistka, kulturoznawczyni. Zajmuje się widowiskami kulturowymi, praktykami artystycznymi oraz kondycją kultury Serbii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry oraz Macedonii w XX i XXI wieku. Prowadzi badania związane z fenomenem socjalistycznej Jugosławii i jego współczesną recepcją przede wszystkim na gruncie sztuki krytycznej, traktowanej jako przestrzeń twórczego, inspirującego intelektualnie dialogu z przeszłością. Opublikowała monografię Teatr u źródeł. Teatr i dramat południowosłowiański wobec tradycji widowiskowych regionu, jest współautorką serii tomów poświęconych relacjom polsko-słowiańskim oraz komunizmowi w Europie Środkowo-Wschodniej i na Bałkanach. Pracuje w Instytucie Slawistyki Zachodniej i Południowej Uniwersytetu Warszawskiego.