Recenzja książki Kuchnia Słowian. O żywności, potrawach i nie tylko…, Hanna Lis, Paweł Lis

Piotr Kowalski

Wydana nakładem wydawnictwa Libron książka pt. Kuchnia Słowian autorstwa Pawła i Hanny Lisów jest niewątpliwie jedyną, jak na razie, tego typu pozycją na polskim rynku wydawniczym.

Książka stanowi swojego rodzaju podsumowanie rezultatów analiz i doświadczeń nad problematyką kuchni słowiańskiej w średniowieczu, przeprowadzonych przez autorów w ramach programu archeologii doświadczalnej „Pożywienie Słowian”.

W książce zawarto bardzo dużą ilość materiału na temat surowców spożywczych, konserwacji, przetwarzania i przechowywania pożywienia oraz przepisów kulinarnych. W publikacji tej znajdujemy także informacje na tematy, moim zdaniem poboczne, odbiegające nieco od głównej tematyki książki. Nie związane bezpośrednio z pożywieniem rozdziały na temat sprzętów kuchennych i naczyń, nie wyczerpują w żadnym stopniu istoty problemu, stanowią jednak dobre źródło informacji podstawowych i przyczynek do poszerzania wiedzy w tym zakresie przez osoby z tematyką dotąd nie zaznajomione.
Dużym plusem tej pozycji jest analiza surowców spożywczych pod wieloma względami, między innymi ze względu na wartości odżywcze, oraz dość szeroki wachlarz metodologiczny (archeologia, etnologia, biologia) stosowany w badaniach.

Dla osób zainteresowanych tematyką rekonstrukcji historycznych książka ta jest niewątpliwie źródłem cennych informacji oraz pomysłów na urozmaicenie jadłospisu, który – jak dowodzą autorzy książki – wcale nie był tak ubogi i mało zróżnicowany, jak może się wydawać. Na szczególną uwagę rekonstruktorów zasługują rozdziały zawierające informacje na temat sposobów przygotowania i przechowywania żywności, a także zamykający pracę rozdział „Przepisy i receptury”.

Zaciekawić mogą także fragmenty opisujące zwyczaje biesiadne i kultowe znaczenie pożywienia i jego spożywania.

Książka napisana jest językiem lekkim i przyjemnym, co czyni ją przystępną w odbiorze. Minusem jest w moim odczuciu dość uboga bibliografia, co jednak można zrzucić na karb faktu, iż problematyka podjęta przez autorów jest nadal mało zbadana.

Z czystym sumieniem polecam lekturę tej książki każdemu miłośnikowi wczesnego średniowiecza, pragnącemu zweryfikować i pogłębić swoją wiedzę na temat zwyczajów kulinarnych Słowian.